0DVy5j. Oluşumu Güneş’in etrafında dolanan Dünya’nın, Güneş’e olan uzaklığı çok fazla nedenle, Güneş’ten Dünya’ya geçen ışık ve ısı miktarı da tüm yıl boyunca hemen hemen hep aynı Dünya Güneş’e en uzak konumdayken Kuzey Yarım Küre’de yaz mevsimi yaşanır. Mevsimlerin oluşmasının nedeni Güneş’ten gelen ışık ışınlarının Dünya’ya geliş açısının yıl içinde değişmesi ve Dünya’nın 23 derece 27 dakika yaklaşık 23,5 derece eğik bir açı ile kendi etrafında dönmesidir. Bu eğim sayesinde, Dünya üzerinde farklı konumlara gelen ışığın açısı, Dünya kendi etrafında ve Güneş etrafında dönerken değişir. Güneş ışınlarının dik ve dik açıya yakın açılarda geldiği yüzeylerde, birim yüzeye düşen ışın sayısı en fazladır. Bu nedenle, bu bölgelerde sıcaklık fazladır. Güneş ışığının gelme açısı azaldıkça birim yüzeye düşen ışın sayısı azalır. Bu yüzden, bu bölgelerde sıcaklık daha düşüktür. Ayrıca, Güneş’e doğru eğik olan yarım kürede, Güneş tarafından aydınlanan bölge daha büyüktür. Bu nedenle, yaz mevsimi olan yarım kürede daha uzun günler yaşanır. Yıl içinde ilkbahar,yaz,sonbahar ve kış olmak üzere 4 mevsim ve güney yarım kürelerde birbirine zıt mevsimler yaşanır. Dünya’nın eksenindeki eğiklik olmasaydı Dünya üzerindeki farklı konumlara düşen ışık miktarı yıl boyunca değişmezdi. Mevsimler değişmez ve böylece, Dünya’nın her konumunda o yere özel değişmeyen bir mevsim olurdu. Bu sebeple Dünya’nın eksen eğikliği, Dünya’nın farklı bölgelerinde yıl boyunca farklılaşan mevsimlerin yaşanmasına neden olur. 21 Mart’ta Güneşten gelen ışınları Ekvator’a dik gelir. Kuzey Yarım Küre’de havalar ısınmaya başlar ve ilkbahar başlarken Güney Yarım Küre’de sonbahar başlar 21 Haziran’da Güneş ışınları Kuzey Yarım Küreye dik gelir. Bu tarihte Kuzey Yarım Küre’de yaz, başlarken Güney Yarım Küre’de kış başlar 23 Eylül’de ışınlar tekrar Ekvator’a dik gelir. Bu tarihte Kuzey Yarım Küre’de sonbahar başlarken Güney Yarım Küre’de ilkbahar başlar. 21 Aralık’ta Güneş ışınları Güney Yarım Küre’ye dik gelir. Bu tarihte de Güney Yarım Küre’de yaz başlarken Kuzey Yarım Küre’de kış başlar. NOTGüneş ışınları yılda 4 defa Dik tarihler şu Haziran’da Yengeç dönencesine,21 Aralık’ta Oğlak dönencesine ve 21 Mart-23 Eylül tarihlerinde Ekvatora dik gelir. ve Hava Hareketleri İklim ve hava olayları birbirinden farklı durumlardır. Bu iki kavramı birbirine karıştırmamamız gerekir. Şimdi bu kavramları tanıyalım. Geniş bir bölgede uzun yıllar boyunca gözlenen hava olaylarının ortalamasına iklim denir. Dört mevsim boyunca bir bölgedeki ortalama hava sıcaklığı ve yağış miktarı, o bölgenin iklimini belirler. Bölgenin sıcaklığını ve yağış miktarını ise Ekvator’a yakınlık, rüzgârlar, yeryüzü şekilleri ve okyanus akıntıları gibi birçok faktör belirler. Bu yüzden Dünya’nın farklı bölgelerinde farklı iklimler görülür. İklim bilimi anlamına gelen klimatoloji, yeryüzünde görülen iklim tiplerini inceleyen bilim dalıdır. İklimi çalışan bilim insanlarına iklim bilimci klimatolog denir. Hava sıcaklığına ve havadaki su buharı, diğer adıyla nem miktarına bağlı olarak gerçekleşen yağmur, kar ve rüzgâr gibi olaylara da hava olayları adı verilir. Hava olaylarının değişimi günlük yaşantımızı etkiler. Örneğin bizler günümüzü nasıl geçireceğimizi planlarken hava durumunu göz önünde bulundururuz. Balıkçılar denize açılmadan önce, pilotlar uçuş öncesinde ve çiftçiler de toprağı ekip biçmeden önce yapılan hava tahminlerini göz önünde bulundururlar. Bu nedenle, havanın durumunun nasıl olacağının önceden tahmin edilebilmesi çok önemlidir. Atmosferdeki sıcaklık değişimlerini ve çeşitli hava olaylarını inceleyerek hava tahminleri yapan bilim dalına meteoroloji denir. Meteoroloji ile uğraşarak hava tahminleri yapan kişilere ise meteorolog adı verilir. Meteorologlar, gece ve gündüz sıcaklıklarının nasıl olacağı, alçak ve yüksek basınç etkisinin ne şekilde hissedileceği gibi tahminlerde bulunur. Hava basıncındaki değişimler, hava olaylarını etkileyen temel etmenlerden biridir. Alçak Basınç Güneş ışığını dik olarak alan ekvatora yakın yerlerde hava çok ısınır ve genleşerek yükselir. Isınan hava yoğuşur ve yağış olarak yeryüzüne iner. Alçak basınç alanlarında hava bulutlu ve kapalı olur. Yüksek Basınç Güneş ışığını eğik alan bölgelerde hava yeryüzüne yaklaştıkça ısınır ve gökyüzünde yoğunlaşma meydana gelmez. Bu nedenle bu bölgelerde güneşli ve sakin hava durumu gözlenir. Basınç farkı dolayısıyla havanın yüksek basınç alanlarından alçak basınç alanlarına doğru hareketiyle rüzgârlar oluşur. Basınç farkının artması rüzgârın şiddetini de arttırır. Ekvator ile kutup bölgelerinde alçak ve yüksek basınç alanları oluştuğu gibi, bu durum daha küçük bölgelerde de meydana gelebilir. Örneğin; Türkiye üzerinde kutuplara daha yakın olan Karadeniz Bölgesi çevresinde yüksek basınç alanları oluşurken, Ekvator’a yakın Akdeniz Bölgesi çevresinde alçak basınç alanları gözlenebilir. FÖYLERİ PDF OLARAK İNDİRMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNKLERE TIKLAYINIZ. MEVSİMLERİN OLUŞUMU 1 MEVSİMLERİN OLUŞUMU 2 GÖLGE UZUNLUĞU-GECE VE GÜNDÜZ SÜRESİ İKLİM VE HAVA OLAYLARI İNDİRME SAYISI İklim ve Hava Olayları Konu ÖzetiHAVA OLAYLARI Dar bir bölgede belirli ve kısa bir süre içinde etkili olan atmosfer olaylarını rüzgar ve yağış olarak inceleyebiliriz. Havadaki su buharının atmosfere yakın bölgelerde yoğuşması sonucu kar ve yağmur, yere yakın bölgelerde yoğuşması sonucu sis, çiy ve kırağı su buharı sıcaklığın etkisiyle genleşerek yükselir ve atmosferin üst katmanlarında soğuk hava tabakasıyla karşılaşır. Burada su buharı yoğunlaşarak su damlacıklarına dönüşür. Yeterince ağırlaşan su damlaları yağmur şeklinde yeryüzüne su buharının yükselip atmosferin üst katmanlarında 0’C nin altındaki soğuk hava ile karşılaşması sonucu donarak yer yüzüne inmesidir. Su buharının donması sonucu kristale benzeyen yapılar oluşur. Bu yapılar birleşerek kar tanelerini su buharı yükselip atmosferin üst katmanlarında yoğuşma ile su damlalarına dönüştüğü esnada dikey hava hareketleri ile yukarı çıkabilir. Ani olarak sıcaklık ve basınç değişimi sonucu donar ve donmuş kütleler halinde yeryüzüne su buharı yere yakın bölgelerde soğuk olan yeryüzü ile temas eder ve yoğuşur. Toprak yüzeyinde, otların üzerinde veya yerde bulunan cisimlerin üzerinde yoğuşan su buharı su damlacıklarına su buharı yere yakın bölgelerde soğuk olan yeryüzü ile temas eder .Toprak yüzeyinde, otların üzerinde veya yerde bulunan cisimlerin üzerinde yoğuşan su buharı donarak buz kristallerine hava kütlesi ile soğuk hava kütlesinin karşılaşması sonucu havadaki su buharı yoğuşmaya başlar ve sis Yağmur, kar ve dolu atmosferde gerçekleşen hava olaylarıdır. Çiy, sis ve kırağı ise yere yakın VE YÜKSEK BASINÇ ALANLARI NASIL OLUŞUR?ALÇAK BASINÇ ALANIHava sıcaklığının yüksek olduğu bölgelerde sıcaklığın etkisiyle hava tanecikleri genleşerek birbirinden uzaklaşır. Tanecikler birbirinden uzaklaştığında havanın yoğunluğu azalır ve yukarı doğru hareket eder. Yeryüzüne yakın bölgelerde tanecik sayısı az ve seyrek olduğundan basınç azdır. Atmosfere doğru yükselen havadaki su buharı atmosferin üst katmanlarında soğuk hava ile karşılaşır ve yoğuşur. Bunun sonucunda bulut oluşumu gözlenir. Soğuyan hava tanecikleri yeniden büzülerek yoğunluğu artar ve yeryüzüne doğru hareket hareketi çevreden merkeze basınç alanlarında hava genellikle kapalıdır ve yağış oluşma ihtimali ve çevresiYÜKSEK BASINÇ ALANIHava sıcaklığının düşük olduğu bölgelerde hava tanecikleri büzülerek birbirine yaklaşır. Bu durum havanın yoğunluğunun artmasına ve yere doğru yığılmasına neden yakın bölgelerde yığılan hava tanecikleri basıncın artmasına neden basınç alanlarında havanın hareketi merkezden çevreye basınç alanlarında bulut oluşumu gözlenmez, hava genellikle açık ve Güneşlidir. Güneşli olması sıcak olduğunu göstermez. Hava ihtimali düşüktür.Kutuplar ve çevresiRÜZGAR OLUŞUMUYüksek basınç alanından alçak basınç alanına doğru olan yatay yönde hava hareketine rüzgar hızı 90-120 km arasında olan kuvvetli rüzgarlardır. Fırtınalar, ince ağaç dallarının kırılmasına ve arabaların yoldan çıkmasına neden hızı 120 km’den fazla olan kuvvetli rüzgarlardır. Kasırgalar; bitki örtüsünde, yerleşim yerlerinde büyük tahribata yol açar ve daha çok ekvatoral bölgelerde gözlenir. Kasırga oluşumunu havadaki nem oranı, okyanus suyu sıcaklığı, rüzgâr hızı vekonum etkiler. Okyanus suyu sıcaklığı arttığında su yüzeyindeki buharlaşma da yüzeyinde bulunan ve sıcaklığı gittikçe yükselen hava, su buharıyla birlikte dönerekyükselir. Yükselen hava, soğuk bölgelerde aniden yoğunlaşır ve tekrar yeryüzüne doğruhareket eder, yağışlar gözlenir. Bu döngünün devam etmesiyle hızlanan hava akışıkasırgaları oluşturur. Kasırga sırasında havadaki nem oranının gittikçe artmasıyla hortumlaroluşabilir. Hortumlar, etki alanları küçük olmasına rağmen, yıkıcılığı çok yüksek MELTEMİGÜNDÜZ MELTEMİGündüzleri Güneş ışığının etkisiyle yeryüzü ısınır. Karalar denizlere göre daha hızlı ısınır. Karaların yüzeyine yakın bölgelerde bulunan hava tanecikleri sıcaklığın etkisiyle genleşerek yukarı doğru hareket eder. Yere yakın bölgelerde hava taneciği sayısı azalır ve alçak basınç alanı oluşur. Denizler ise karalara göre geç ısınır. Bu sebeple deniz yüzeyine yakın bölgelerde hava tanecikleri daha sık ve yoğun bulunur. Bu bölgede sıkışan hava tanecikleri yüksek basınç alanını oluşturur. Sonuçta hava yüksek basınç alanından alçak basınç alanına doğru harekete başlar ve rüzgarı oluşturur. Gündüzleri denizden karaya doğru esen bu rüzgarlara Gündüz Meltemi Deniz Meltemi MELTEMİGECE MELTEMİGüneş battıktan sonra karalar hızla soğur. Üzerinde bulunan hava tanecikleri büzülerek sıkışır ve yüksek basınç alanı oluşturur. Deniz ise hala ılıktır ve geç soğur. Deniz yüzeyine yakın alanlardaki hava tanecikleri genleşerek yükselir ve burada hava taneciklerinin azalması sonucu alçak basınç alanı oluşur. Sonuçta hava yüksek basınç alanından alçak basınç alanına doğru hareket eder ve rüzgar oluşur. Karadan denize doğru esen bu rüzgara Kara Meltemi Gece Meltemi bir bölgede uzun yıllar boyunca gözlemlenen hava olaylarının ortalamasıdır. İklimden bahsederken geniş bölgeler söz konusudur. 30-35 yıllık veriler değerlendirilerek bir bölgenin iklimi hakkında yorum ETKİLEYEN FAKTÖRLEREkvatora uzaklıkenlemYer şekilleriDenizden yükseklikDenize uzaklıkBitki örtüsüİklim ile ilgilenen bilim dalına KLİMATOLOJİİklim Bilimi , bu alanda çalışan uzmanlara da KLİMATOLOGİklim Bilimci VE HAVA OLAYLARI ARASINDAKİ FARKLARİKLİMGeniş bölgeler için sürede meydana gelen hava olaylarının bildirir ve değişkenlik dalı KlimatolojiBilim insanı KlimatologKaradeniz bölgesi her mevsim Anadolu Bölgesi yazın sıcak ve OLAYLARIDar bölgeler için meydana gelen fazladır ve tahminlere dalı MeteorolojiBilim insanı Meteorologİstanbul’da yarın yağış bu sene yılın en yüksek sıcaklığı DEĞİŞİKLİĞİAtmosfere salınan Karbondioksit CO2 miktarının artması ile oluşan Sera Etkisi sonucu hava sıcaklığının yükselmesi , çölleşme ve kuraklığın artması, küresel ısınma ile buzulların erimesi gibi nedenlerden dolayı mevsimlerde de değişimler yaşanmaya başlar. Bütün bunlar İklim değişikliğine sebep İklim ve Hava Olayları Konu ÖzetiFenozom’u Takip Edin!

yüksek basınç alçak basınç 8 sınıf